گیاهان علاوه بر نور و آب به مواد حیاتی دیگری به نام کود نیز نیاز دارند. کوددهی به گیاهان مانند آبدهی به آنها نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و ابزارآلات پیشرفته دارد. همانطور که برای ذخیره‌سازی آب در باغ‌ها به مخزن آب نیاز داریم، برای ذخیره‌سازی کود هم به مخزن نگهداری کود نیاز داریم. یکی از مهمترین تجهیزات کوددهی گیاهان مخزن نگهداری کود است که برای کنترل غلظت محلول مورد نظر مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به اهمیت این موضوع آشنایی با منبع نگهداری کود و ویژگی‌های آن لازم و ضروری است. در این مقاله از دماوند پلیمر ضمن معرفی انواع مخزن ذخیره کود به شما کمک می‌کنیم تا با مزایای استفاده از این دستگاه آشنا شوید.
مخزن نگهداری کود چیست؟
به دستگاهی که معمولا در میان فیلتر شنی و توری قرار گرفته و امکان تزریق کود و مواد شیمیایی مورد نیاز گیاه را فراهم می‌کند، مخزن نگهداری کود گفته می‌شود. منبع ذخیره کود یکی از مهمترین تجهیزات به کار رفته در سیستم کنترل مرکزی است که به همراه آب آبیاری برای کوددهی کودهای محلول در آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع مخزن تزریق به وسیله اختلاف فشار ایجاد شده و عملکرد آن مربوط به ورودی و خروجی تانکر است.
انواع مخزن نگهداری کود
تانکر نگهداری کود بر اساس سیستمی که در آن تعبیه شده است به صورت دستی یا انژکتوری قابل تهیه است. در صورت مهم نبودن غلظت دقیق کود یا محلول، از تانک دستی یا سیکل بسته استفاده می‌شود. عملکرد منبع ذخیره کود دستی بدین صورت است که ایجاد اختلاف فشار به وسیله شیر فلکه تعبیه شده در بین بوشن ورودی و خروجی، امکان تزریق کود و مواد شیمیایی مورد نیاز گیاه را فراهم می‌کند.
در غیر این صورت تانکر نگهداری کود انژکتوری مورد استفاده قرار می‌گیرد. عملکرد این وسیله بدین صورت است که با نصب یک انژکتور ونتوری در ادامه لوله اصلی، مواد غذایی تعبیه شده در مخزن جداگانه توسط انژکتور و در نتیجه اختلاف فشار ایجاد شده به لوله جریان آب وارد شده و به گیاه می‌رسند.
منبع ذخیره کود دستی و مخزن نگهداری کود انژکتوری در سرعت رقیق شدن محلول نسبت به زمان متفاوت هستند؛ زیرا این سرعت در روش دستی ثابت نبوده و در روش انژکتوری ثابت است. البته برای تزریق کود به جریان آب ممکن است از پمپ تزریق کود استفاده شود که نوع پمپ نیز با توجه به نوع انرژی مصرفی و محیط انتخاب می‌شود. به علاوه مشخص بودن میزان دقیق انحلال کود در آب نیز لازم و ضروری است.
مزایای تانکر نگهداری کود در سیستم آبیاری
مخزن نگهداری کود شرایط انتقال محلول‌هایی با حجم بالا را فراهم کرده و آنها را به صورت یکنواخت جا به جا می‌کند. همچنین باعث جلوگیری از خروج مواد از محدوده تعیین شده می‌شود و دارای قابلیت جداسازی ذرات بزرگ است. از این رو ذرات حل نشده در آب را جدا کرده و انتخابی اقتصادی و مقرون به صرفه محسوب می‌شود.
مخزن ذخیره کود نصب ساده و آسانی داشته و به راحتی جا به جا می‌شود. همچنین بسیار مقاوم بوده و مجهز به یک بدنه تقویت شده برای جلوگیری از زنگ زدن در برابر کودهای مایع ذخیره شده در مخزن است. از طرفی نحوه استفاده از آن راحت بوده و می‌تواند برای تزریق کود و به جهت تامین روی، آهن، پتاسیم، فسفر و گوگرد گیاهان مورد استفاده قرار بگیرد. در واقع منبع ذخیره کود نقش تغذیه و کوددهی گیاهان را بر عهده داشته و برای شستشوی لوله‌های آبیاری مجهز به قطره چکان نیز به کار می‌رود؛ زیرا از رسوب مواد در قطره چکان‌ها جلوگیری می‌کند.
ویژگی مخزن نگهداری کود
مخزن ذخیره کود دارای مدل‌ها و ظرفیت‌های مختلفی بوده و شرایط انجام آبیاری قطره‌ای را فراهم می‌کند. در این میان منبع نگهداری کود تحت فشار به انرژی برق نیاز ندارد و ممکن است از جنس پلیمر یا فلز باشد. در واقع اختلاف فشاری که در میان ورودی و خروجی سیستم تانکر نگهداری کود وجود دارد، باعث ایجاد مکش شده و حرکت مواد محلول در آب را به همراه دارد. با توجه به این موارد این دستگاه با نام تانک کود تحت فشار نیز شناخته می‌شود.
انواع کود
یکی از انواع مواد تقویت‌کننده گیاه، کود شیمیایی است که امکان رشد گیاه با سرعت بیشتر و در زمان کمتر را فراهم می‌کند. در واقع کودهای شیمیایی در سه دسته ازت، پتاسیم و فسفات قرار گرفته و با توجه به ترکیب و درصد خلوص خود متفاوت می‌شوند.
-
کودهای ازت
ماده اصلی به کار رفته در کودهای ازت نیتروژن است که به شکل‌های گوناگونی مورد استفاده قرار گرفته و امکان تولید کود را فراهم می‌کند.
-
کود نیترات
این کود حاوی نیتروژن به شکل نیترات بوده و به راحتی در آب حل می‌شود. از این رو انواع مختلفی داشته و ممکن است به صورت نیترات سدیم، نیترات کلسیم یا نیترات پتاسیم تهیه شود. به هر صورت با قرار گرفتن در معرض رطوبت به سرعت در دسترس گیاه قرار می‌گیرد.
-
کود آمونیاک
این کود حاوی نیتروژن به شکل آمونیاک است. از این رو در برابر شستشو مقاوم بوده و در زمان آبدهی نیز به کار گرفته می‌شود. همچنین به راحتی در آب حل شده و برای گیاهان کم رشد مناسب است. سولفات آمونیوم و آمونیوم کلرید از جمله کودهای آمونیاک محسوب می‌شوند.
-
کود نیترات آمونیاک
این کود شامل نیترات و آمونیوم بوده و از انواع مختلف آن می‌توان به نیترات آمونیوم و نیترات آمونیوم کلسیم اشاره کرد.
-
کود آمیدی
یکی دیگر از انواع کودهای شیمیایی کودهای آمیدی هستند که به راحتی در آب حل شده و به گیاه می‌رسند. البته در ابتدا به شکل آمونیاک بوده و سپس به نیترات تبدیل می‌شوند. کودهای آمیدی در برابر شستشو مقاوم بوده و قیمت مناسبی دارند.
-
کودهای فسفات محلول در آب
این کود‌ها دارای فسفات محلول در آب بوده و شامل سوپر فسفات منفرد، دوبل و سه‌گانه می‌باشند. همچنین به راحتی می‌توانند در دسترس گیاه قرار بگیرند.
-
کودهای فسفات محلول در اسید سیتریک
این کود‌ها می‌توانند به راحتی در آب اسیدی یا اسید ضعیف حل شوند.
-
کودهای فسفات نامحلول
این کود‌ها در آب نامحلول بوده و شامل فسفات‌های راک و پودر استخوان هستند.
-
کودهای سوپر فسفات
این کود سرشار از فسفر و دانه‌ای شکل بوده و برای گل‌های گلدانی به کار می‌رود.
-
کودهای پتاسیم
کودهای پتاسیم در دسته کودهای شیمیایی پیچیده قرار داشته و پتاسیم، نیتروژن و فسفر مورد نیاز گیاه را فراهم می‌کنند.
-
کودهای NPK
این کود به شکل پودری یا مایع قابل استفاده بوده و شامل مخلوطی از عناصر اصلی ازت، فسفر و پتاسیم است.
-
کودهای کریستالون
یکی از انواع کود شیمیایی کریستالون است که برای گیاهان آپارتمانی به کار می‌رود. همچنین شامل آهن، ازت، فسفر و پتاسیم بوده و برای گیاهان گلدار و سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نصب منبع نگهداری کود توسط ونتوری تزریق کود
در این روش از یک پمپ استفاده می‌شود تا کود و دیگر محلول‌های شیمیایی از مخزن به داخل سیستم آبیاری تزریق شوند. سپس به وسیله خروجی آب قطره چکان‌ها در بین گیاهان تقسیم می‌شود. در این میان انتخاب نوع پمپ وابسته به منبع انرژی به کار رفته در آن است. پس این روش میزان جریان و غلظت موادی که از مخزن پمپ می‌شوند را تنظیم کرده و باعث کنترل زمان کاربرد کود می‌شود.
ضرورت استفاده از مخزن پلی‌اتیلن
مخزن نگهداری کود پلی‌اتیلن بسیار سبک و کم حجم بوده و به راحتی جا به جا می‌شود. همچنین بدنه محکمی داشته و در برابر خوردگی مقاوم است. به علاوه امکان اتصال به شبکه‌های لوله کشی را داشته و با هیچ کود یا ماده شیمیایی واکنش نشان نمی‌دهد.
نکات مهم سرویس و نگهداری منبع ذخیره کود
۱. به هنگام استفاده از کودهای جامدی که به راحتی در آب حل نمی‌شوند، شرط احتیاط را در نظر گرفته و سپس به تزریق کود در آبیاری قطره‌ای بپردازید. در غیر این صورت ممکن است باعث رسوب مواد در سایر قطعات شوید.
۲. در فصل سرما برای جلوگیری از یخ زدگی به تخلیه مخزن نگهداری کود بپردازید.
۳. پس از هر بار کوددهی مخزن ذخیره کود را شستشو داده و احتمال پوسیدگی یا رسوب دهی دستگاه را کاهش دهید.
۴. در فصلی که به کوددهی نیاز ندارید قطعات مخزن ذخیره کود را باز کرده و آنها را در فضایی سرپوشیده قرار دهید.
۵. یک ساعت قبل و بعد کوددهی، منبع ذخیره کود را از ذرات درشت خالی کنید.
۶. با استفاده از روش اسید شویی احتمال ایجاد رسوب در سیستم را کاهش دهید.
سخن پایانی
در این مقاله ضمن معرفی منبع نگهداری کود و انواع آن، نکات مهم سرویس و نگهداری این دستگاه را بررسی کردیم. به انواع کودهای مورد نیاز گیاهان اشاره کردیم و در پایان پیشنهاد می‌کنیم با به کارگیری مخزن ذخیره کود در سیستم آبیاری بارانی یا قطره‌ای، کوددهی گیاه را به بهترین شکل ممکن انجام داده و به نتیجه مطلوبی دست پیدا کنید. برای خرید مناسب‌ترین مخزن نگهداری کود به فروشگاه دماوند پلیمر مراجعه کنید.
همچنین شما می توانید انواع مخازن مانند مخزن زیر پله، مخزن کروی، مخزن آب کتابی و… را در دماوند پلمیر تهیه کنید. علاوه بر انواع مخازن، حجم های مختلف منبع آب نیز در این فروشگاه وجود دارد که شما برای خرید می توانید به آن اقدام کنید. محصولاتی همچون مخزن آب 4000 لیتری، مخزن آب 1500 لیتری، مخزن آب 1000 لیتری عمودی و مخزن آب 2500 لیتری عمودی و… از نمونه محصولات این فروشگاه هستند. در انتها برای استعلام قیمت مخزن آب و بررسی قیمت مخزن پلی اتیلن فقط کافی است با کارشناسان ما در مجموعه دماوند پلیمر صحبت کنید.